Schaakmat

“Kijk naar wat je waardeert aan jezelf in plaats van dat wat je verafschuwt!” zeggen
de therapeuten in mijn herinnering in koor. In therapie voor BDD (body dysmorphic
disorder) leerde ik die dingen te zíen en benoemen. Natuurlijk is dat belangrijk. Maar
voor mij zat er bij deze denkwijze een addertje onder het gras. In mijn hoofd ontstond
onbedoeld een schaakbord. Onbewust ging ik steeds op zoek naar iets waarmee ik
mijn imperfecties kon compenseren. Alsof ik er steeds iets ‘tegenover’ moest zetten.
Angsten over ongewenste zwarte haartjes in mijn gezicht? Kijk naar je mooie lange
haren! Maar wat als ik mijn lange lokken dan verlies? Waar blijft de acceptatie dan?
Die staat al snel schaakmat.
Op mijn 18 e ontdekte ik de eerste haartjes in mijn gezicht. Het was het begin van mijn
BDD en mijn gehele zelfbeeld hing ik op aan die paar haartjes. Ik voelde me
aangetast in mijn vrouwelijkheid en jarenlang was ik bang om mijn vriend te
verliezen. Mijn gezicht haalde ik dagelijks tot bloedens toe open om zwarte puntjes
die nog onder de huid zaten te verwijderen. Mijn lief zei me vaak: “Doe dat nou niet,
want die haartjes vallen niet op; die korstjes wel!” Door de korstjes voelde ik me
echter niet minder vrouwelijk; door de haartjes wel. In de loop van de jaren nam de
haargroei geleidelijk toe. Tussendoor vocht ik om het te accepteren, maar altijd onder
bepaalde voorwaarden. “Déze accepteer ik, maar het mogen er onder geen beding
meer worden!” Bij elk nieuw haartje kon het gehele acceptatieproces opnieuw
beginnen. Achteraf bezien was het geen accepteren, maar gedeeltelijk tolereren. Het
cruciale verschil? Bij acceptatie vecht je er nog wel mee, maar niet meer ertegen.
Inmiddels heb ik mijn lange haren noodgedwongen tot schouderlengte afgeknipt.
Door hormonale veranderingen moet ik nu ook dealen met haarverlies op mijn hoofd.
Ik mis mijn lange haar zo erg dat alleen al kijken naar de foto hiernaast pijnlijk is. Mijn
imposter OCD roep me ook nog toe: “Als je deze foto bij je blog plaatst dan doe je je
mooier voor dan je bent!” Ik voel me onzeker. Want waar stopt de haargroei en het –
verlies? Ik weet het niet. Eén ding weet ik nu wel. Vanuit de grond van mijn hart. Ik
hóef er niets meer tegenover te zetten. Ik ben goed zoals ik ben. Onvoorwaardelijk.
Ik ga niet meer niet van mijzelf houden! En de foto blijft!
Foto: Chantal van Dooren

Deze column verscheen eerder in Vizier, kwartaalblad van de ADF stichting