Mijn liefste en ik

Al heel haar leven lang lijdt mijn vrouw aan OCD. (Obsessive Compulsive Disorder). Een dwangmatige persoonlijkheids stoornis. Menno Oosterhoff een psychiater en patiënt vertelt hierover:

“Ieder mens heeft weleens voorstellingen, impulsen of gedachten, die onrustig zouden kunnen maken. Een voorstelling of gedachte wordt pas een obsessie als de gedachte hardnekkig terugkeert en angst of spanning veroorzaakt. Om deze onrust te verminderen worden zgn. compulsies uitgevoerd, zich herhalende handelingen of psychische activiteiten waartoe iemand zich gedwongen voelt in reactie op een obsessie”.  (Uit Vals Alarm, leven met een dwangstoornis). 

Al veel therapeutische sessies heeft mijn vrouw afgelopen. Ook slikt zij al meer dan 30 jaar anti – depressiva. Telkens met een beetje resultaat maar de kern blijft zitten en lijkt niet weg te gaan. De laatste tijd openbaart OCD zich weer in alle heftigheid.  Ik heb er tijdens onze vakantie in Frankrijk iets over opgeschreven. Wat doet deze aandoening  met mensen die eraan leiden en met hun partner.

Mijn liefste en ik

Het is elf uur  in de morgen. Ik zit voor ons vakantie huisje. Mijn liefste ligt nog op bed. Wil ze weer niet aan de dag beginnen ?  Betrap ik mij op de gedachte dat als haar hart het nu begeeft ik haar gerust zal laten liggen ? Verlost van haar angst en het verdriet wat zij al bijna haar leven lang meedraagt. Het verdriet wat ook ik meemaak.  Ik wil het niet denken.

Obsessive Compulsive Disorder. Wat een term. Mijn liefste lijdt eraan, lijdt eronder. Al bijna haar leven lang. Klein en onschuldig is het begonnen. Groot en schuldig is het nu. Ze is in een aantal  in de tijd variërende  levens situaties haar zelfvertrouwen volledig kwijt. Sommige dingen durft ze niet te bekijken of te doen. De laatste maanden heeft dit alles te maken met kinderen. Ze is bang dat ze de neiging heeft om kinderen te misbruiken. Ze weet dat ze een goede moeder en lieve oma is maar de angst dat ze verkeerde dingen denkt of doet overheerst haar, heeft haar volledig in de macht. Daardoor is ze niet in staat om op een eerlijke manier waar te nemen. Haar zintuigen worden overruled door haar angst. Een gewone liefdevolle kus aan haar kleindochter krijgt in haar gedachten de kleur van angst waardoor ze niet meer in staat is om die kus ongekleurd, zomaar te geven. De angst voor wat ze denkt met die kus los te maken stuurt haar volledig de verkeerde kant op.

Wat een verdriet is dit, vooral voor haar maar ook voor haar directe omgeving. Ze houdt het leven vol maar heeft dagen waaraan ze liever niet begint. In bed blijven liggen en wegvluchten van het idee dat je kinderen misbruikt, dat je een vrouw bent met vieze en verboden gedachten. Iemand die voor dat soort gedrag eigenlijk veroordeeld zou moeten worden, vast zou moeten zitten.

Het gemene van deze vorm van OCD is, dat het zich in haar gedachten afspeelt. Het is moeilijk beet te pakken. Zo heeft zij periodes gekend waarin ze bang was voor chemische middelen of voor glas. Angst dat door haar toedoen er doden zullen vallen. Immers op flessen met chemische middelen staan waarschuwingskruizen en kapot glas veroorzaakt glassplinters. Chemische middelen en glassplinters kun je mijden. De gang in de winkel waarin ze staan bijvoorbeeld niet inlopen en glas door plastic vervangen. Geen oplossing voor OCD maar wel een enigszins draaglijk leven. Maar met angst gevormd door gedachten is zo een vlucht oplossing niet voorhanden.

Wat moet dit vermoeiend zijn om steeds weer in je leven te moeten constateren dat je wel weet dat je die slechte daden die je denkt, nooit zult uitvoeren, dat je wel weet dat je een liefdevolle oma en moeder bent, dat je ………….…………….En toch telkens weer jezelf moeten veroordelen en aanklagen omdat de angst het wint van wat je weet, van je waarneming.

Vermoeiend, doodvermoeiend. Het leven wordt donker en kent telkens weer die sombere kant, die kant die je teleurstelt, die kant waarvan je ziet dat die je naaste pijn doet.

 Hoe is het mogelijk dat mijn liefste dit volhoudt ? Dat ze deze sombere kant zelfs voor goede vrienden verborgen kan houden. Dat ze telkens toch weer opstaat en aan een nieuwe dag begint. Een dag waarvan ze weet dat ze zichzelf en anderen misschien weer zal moeten teleurstellen.

Wat heeft het ook een impact op mij. Honderden keren steeds weer proberen haar te vertellen dat ze niet schuldig is. Haar proberen te bereiken maar ontdekken dat ze in haar angst en obsessie onbereikbaar is. Haar medicijnen die invloed hebben op hoe ze eruit ziet en hoe ze zich voelt. Op haar zin in lichamelijke intimiteit, op haar diepste beleving van hoogte- en dieptepunten. Op haar zonder tranen uiten van verdriet.  Zij ziet ook dat het mij allemaal wel eens teveel wordt. Dat ik ook wel eens moe wordt van het somberen, mijn geduld opraakt van weer een opdoemende angst. Dan duiken we samen het diepe gat in van verdriet en misschien ook wel zelfmedelijden. Moeten we oppassen dat dit gat ons niet gevangen gaat houden.

Tot nog toe staan we steeds weer op en vervolgen onze weg. Met kunst en vliegwerk elkaar loslatend en in diepe eenzaamheid achterlatend. Mijn lief ik houd van je. Vergeef je mijn ongeduld en soms ook onbegrip. Ik wil ze niet hebben en aan jou laten zien maar toch zijn ze er. Jij weet als geen ander wat dat is.

Vertrouwen in haar zelf is op sommige diep ingrijpende terreinen zo klein, eigenlijk niets. Vertrouwen in een hogere macht dan ? In een God  die zorgt ? ………..Hoezo ? Waar dan ? Wie dan ? Een grote stilte, een grote afwezigheid. Teleurstelling na teleurstelling. Telkens weer moeten constateren dat je angsten je toch weer overheersen, je in hun macht hebben. Zelfs met medicijnen, therapie en een geloof in God.

Langzaam aan moeten constateren dat gebed niet werkt op de manier zoals jij het vroeger zag en je het geleerd hebt. Ook die denkbeelden die zo waar voor je waren loslaten. Een gevecht, geloof mij. Is Hij er dan niet ? Ik wil het niet, ik kan het niet geloven. Is er toch iets als ‘de loop der dingen’. 

Hij is er. Hij wil dat jij je verdriet en pijn laat horen. Hij voelt daarin medeleven. Het kwade moet uit deze wereld worden weg geschept. Dat gaat niet van de ene op de andere dag. Dat kost Hem bloed, zweet en tranen. Nog steeds. Iedere dag wanneer Hij mijn liefste in haar angst ziet wegzakken. Lief, weet en voel dat Hij daarin bij je is. Dat heeft Hij doorgemaakt, dat heeft Hij beloofd en belofte maakt schuld. Weet en ervaar dat Hij het ook meemaakt en er ook al een keer doorheen is gegaan. Klamp je daaraan vast. Houd moed ! Klamp je vast aan mensen die Hij op je pad plaatst en die een arm om je schouder heen leggen. Zie door de scheur dat kleine beetje licht doorkomen.

Het is inmiddels bijna half 12. Daar sta je ineens. Je lieve gezicht kijkt mij om het hoekje van ons vakantie huisje aan. Tranen stromen over mijn wangen. Ik wil je bij mij houden. Ik wil je zo graag gelukkig zien. 

Onze vakantie is bijna over. Ik geef de kleinkinderen die een dag eerder met hun papa en mama vertrekken een dikke knuffel. Oma kijkt van een afstandje toe en zwaait. ‘Dag opa, dag oma” is het laatste wat ze ons toeroepen. ‘Tot ziens in Nederland.’ Op onze terugreis een dag later, luisteren we naar een  ‘in de putcast’ , een podcast van Jeroen Coelen waarin o.a Marjolein van Kooten, een cabaretier met angst stoornissen haar verhaal doet. Mijn lief krijgt er een glimlach van op haar gezicht. Als we thuis zijn maken we plannen over hoe nu verder.

PS. Inmiddels zijn wij al weer bijna twee jaar verder. Er is een nieuw traject gevolgd bij Neurocare,  rTMS.  (repetative Transcranial Magnetic Stimulation).  Deze therapie  werkt met magneten die de communicatie tussen de voorste en achterste hersenen moeten gaan bevorderen. Deze therapie is nieuw en heeft voor mensen met depressieve klachten al wel tot opmerkelijke resultaten geleid. Naast deze behandeling zijn er ook gesprekken. Het lijkt wat effect te hebben. De angst lijkt minder diep te zitten. 

Ook heeft er de afgelopen maanden een Focus traject bij ProPersona Overwaal plaatsgevonden. Intensieve exposure. Mijn liefste heeft deze met veel inspanning en confrontatie gevolgd. Wat een liefdevolle mensen hebben daar als een team met haar opgetrokken. De obsessieve angst gedachten gaan niet weg. Mijn liefste moet ze leren verdragen. Niet uit de weg gaan zoals ze jaren gewend was te doen, maar VERDRAGEN.

En ik……….. Ik moet leren loslaten. Ik dacht angst te kunnen wegnemen door verantwoordelijkheid over te nemen.  Je wil je partner zo graag helpen.  Het klinkt zo tegenstrijdig, helpen door LOSLATEN.

Naam bekend bij redactie